Ik coach mensen. Mensen met verschillende problemen. Problemen zijn uitdagingen.
Problemen zijn uitdagingen. Is dat niet gewoon positive thinking speak? In de trant van je valt van de trap, je achterwerk doet zeer als de hel en dan moet je denken goh wat fijn ik ben snel beneden ben?
Nee, dat is het zeker niet. Problemen zijn uitdagingen omdat de problemen die we het meest voelen – waar we boos van worden – de problemen zijn van mensen die het dichtst bij ons staan.
Als mijn reactie boosheid of angst is, dan is na uren mediteren mijn automatische reactie niet meer ‘vechten of vluchten’ maar ‘ik heb een leraar gevonden’.
Dat is een betere reactie dan alleen maar eindeloos in mijzelf herhalen wat er allemaal fout is gegaan. Wat ik of de ander anders had kunnen doen? Het herhalen van die film in mij, dat doen we – zo zeggen we zelf- om er iets van te leren. Lekker zeg! En maar energie weggeven aan die film. De hele dag door.
Als we iets als naar ervaren dan begint het oudste deel van ons lichaam te reageren op een heel oude manier. Onze prefrontale kwabben (waar ons empathisch vermogen huist) in de hersenen, wordt uitgeschakeld en ons sympathisch zenuwstelsel neemt het over. Kunnen we snel en direct reageren zonder dat we nog verder na hoeven te denken of te voelen.
Handig toch? Ja, maar niet als er geen brand, leeuwen of kogels op ons af komen. Boosheid, irritatie gaat allemaal over vechten of vluchten. En het is een reflex.
En toch in deze moderne tijd, waarin we waarschijnlijk geen leeuwen meer tegen komen op straat, kunnen we met onze reactie over die vervelende collega, ons kind of onze partner die niet doet wat wij vinden dat ze moeten doen, naast vluchten (ga weg- als jij er niet bent dan heb ik geen probleem – jij staat in de weg dat ik mij gelukkig kan voelen) en vechten (ik ben boos, en dat zal jij weten ook, en ik schreeuw net zo hard en lang zodat jij anders kan doen) , is er nog een derde manier om te reageren.
Vechten en vluchten komen voort uit een eeuwenoud mechanisme en alleen maar gebaseerd op een automatische reactie. De derde manier is om te responderen: antwoord geven op een verantwoordelijke manier.
Antwoorden op een verantwoordelijke manier betekent wel dat je meteen die eeuwenoude lichamelijke reactie (vechten of vluchten) herkent. En dan diep inademt, de adem vasthoudt en diep uitademt. Zonodig herhaal je dat. Het is eigenlijk even tot 10 tellen. In jezelf. Daardoor verandert je lichamelijke gesteldheid. Je prefrontale hersenkwabben gaan weer aan, je kunt weer nadenken en voelen en dan kun je een bewuste keuze maken voor een passend antwoord.
Als je verantwoordelijk antwoord geeft, dan laat je zien dat je een leider bent. Een vormgever van je leven. In plaats van als een zombie te reageren, reageer je bewust.
En dat betekent dat je weet wie je bent. Met je goede en minder goede kanten. Want als je je zelf kent dat weet je hoe en waarom je reageert. Als je je zelf kent dan weet je je zelf te waarderen.
Shunryu Suzuki is de schrijver van het beroemde boek “Zen Mind, Beginner’s Mind”. Hij zei tot zijn volgelingen: “Jullie zijn goed zoals je bent, je moet je alleen nog een klein beetje verbeteren.”
Die verbetering zit in het loskoppelen van je automatische reacties. En over te schakelen naar bewust, verantwoordelijk responderen. Zodat je weet wat er gebeurt. Zodat je van jezelf weet dat je je best hebt gedaan om goed en bewust te reageren. In dit moment.
Als coach help ik mensen. Om te responderen. Door meditatie en mindfulness te beoefenen leer je bewust te reageren. In dit ene moment.